Sieć ciepłownicza to skomplikowana infrastruktura składająca się z kilometrów rur i setek węzłów cieplnych. Zadanie sieci jest proste: z jak najmniejszą stratą po drodze dostarczyć ciepło z miejsca, gdzie jest wytwarzane, do miejsc, gdzie jest potrzebne. Czy do realizacji tego zadania wystarczy wymiana rur na te o wysokich parametrach i instalacja nowoczesnych wymienników ciepła?
To z pewnością pierwszy krok. Jednak aby w pełni wykorzystać walory nowoczesnej infrastruktury, trzeba nią odpowiednio zarządzać. Jest to duże wyzwanie, gdyż sieć ciepłownicza działa przez cały rok przy zmiennym zapotrzebowaniu na ciepło i zmieniających się warunkach zewnętrznych.
Na zmienność miejskiej sieci ciepłowniczej wpływa także trwająca modernizacja. Dzięki niej, z blisko dwustu kilometrowej sieci już 103 kilometry to rury preizolowane, czyli takie, z których ucieka jak najmniej ciepła. Celem preizolowanie sieci, jest również zapobieganie awariom.
Jak efektywnie zarządzać tak złożonym i dynamicznym systemem?
Z pomocą przychodzą zaawansowane narzędzia informatyczne, zarządzanie ciepłem bez odpowiedniego oprogramowania nie byłoby możliwe. Sieci przesyłu, podobnie jak nowoczesne samochody, muszą być ekologiczne i ekonomiczne, a do spełnienia tych warunków potrzebujemy odpowiedniego oprogramowania. Optymalizacja, to w tym przypadku słowo-klucz, wszystko sprowadza się do osiągnięcia najlepszego działania sieci i ciągłego dbania o jej wydajność.
Do czego dokładnie ciepłownicy wykorzystują rozwiązania IT?
Spektrum możliwości, jest bardzo szerokie. Przede wszystkim do matematycznego modelowanie w oparciu o historyczne dane. Dzięki temu można przeprowadzić symulacje skutków zmian na sieci spowodowanych zmianą przekrojów i przebiegu rurociągów, wyłączenia źródeł czy też zmianą kierunku zasilania. Na podstawie tych danych buduje się strategie zarządzania całą siecią.
Systemy IT wspierają również pracę dyspozytorów sieci ciepłowniczych w Elblągu, zwłaszcza w momencie wystąpienia awarii. Dzięki zdalnym systemom informacyjnym dyspozytorzy mogą błyskawicznie zlokalizować miejsce awarii i zlecać odcięcie fragmentów sieci, w których się pojawiły. Następnie, dzięki szybkiemu zestawieniu obiektów z danego obszaru poinformować mailowo odbiorców ciepła o zaistniałej sytuacji.
Awarie to nie wszystko. Dyspozytorzy miejskiej sieci ciepłowniczej w Elblągu otrzymują informację o każdej nieprawidłowości (na przykład spadki ciśnienia) pracy sieci na każdym jej odcinku.